✍Hoe leef je gezond in tijden van stress?
Je springt uit je bed, haast je naar werk, duikt vervolgens de sportschool in of haalt snel je kinderen. Uiteindelijk val je uitgeput in bed. Je bent blij wanneer het weekend is. En ook uit het weekend wil je ‘alles halen’ waardoor je op maandag niet perse uitgerust aan een nieuwe week begint. Je vraagt je af wanneer het vrijdag is.
Herkenbaar?
Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik raak daar aardig uitgeput van. Dan slaap ik slechter, kan ik me moeilijk concentreren en raak ik snel geïrriteerd. Niet de leukste versie van mezelf. Intussen wil ik wel zo gezond mogelijk leven dus sta ik in de ochtend paraat met mijn blender voor een gezond sapje, schuif ik een bananenbrood de oven in voor het verantwoorde tussendoortje en blader ik door een kookboek voor het avondeten. Bovendien ga ik geregeld naar de sportschool want iedereen weet: bewegen is belangrijk en zitten is het nieuwe roken. Nu vind ik dit over het algemeen best leuk. Maar het kost ook tijd, moeite en energie. Zeker in het begin als het nog geen ingesleten gewoonte is.
Want juist wanneer je veel stress ervaart, is het belangrijk om voor je body en mind te zorgen. Maar juist dan is dat extra lastig.
Want door al dit racen en stressen gedurende de dag, raak je lichamelijk en mentaal uitgeput. En als we uitgeput zijn, schreeuwt ons lichaam juist om suikers, vetten en die extra kop koffie. Probeer dat allemaal maar eens te weerstaan. En ga na een drukke dag maar eens vrolijk een nieuw recept uitproberen - dat de rest van de eters ook lekker vindt. Of ga je maar eens inschrijven bij de nieuwe yogaschool of een moment vinden om een mindfulness oefening te doen, al duurt die maar 5 minuten. Nieuwe gewoontes aanleren kost tijd en energie, punt. En laat het nou extra lastig zijn om nieuwe gewoontes aan te leren wanneer je stress ervaart.
Je spijsvertering & stress
Als we moe en gestrest zijn, kiezen we vaak voor de makkelijke en bekende weg. We nemen een simpele, vaak ongezonde maaltijd en we slaan de sportschool even over (‘Ik ben druk nu, komt morgen wel’). Of wat ik vaak doe; ik prop de sportschool nog snel even in mijn planning, tussen het werk, de boodschappen en het huishouden door. Om vervolgens naast dat trotse en opgeluchte gevoel (‘yes ik heb toch weer gesport’) me opgejaagd te voelen omdat het maar net aan in mijn volle agenda past.
Het ironische is bovendien dat als we moe en gestrest zijn, we de neiging hebben om meer te eten terwijl onze spijsvertering dan juist langzamer werkt. Het effect van stress is dat je lichaam zo druk bezig is om paraat te staan voor mogelijk gevaar, dat de spijsvertering op een laag pitje komt te staan. Hierdoor wordt je voeding niet goed opgenomen en kun je bovendien aankomen. Waar je dus weer stress van kunt krijgen.
Nu over op het goede nieuws:
We kunnen met een druk leven toch gezond leven.
Sterker nog: dit kan op heel veel verschillende manieren.
Om dit goed uit te leggen, is het handig om te begrijpen wat er vaak vooraf gaat aan ons gedrag. Dat zijn een paar stappen die vaak vliegensvlug in ons hoofd en lichaam gebeuren en vaak zonder dat we het doorhebben.
Wat er vaak gebeurt is dit:
1.Prikkel → 2. vervelende gedachten / gevoelens → 3. ervaren van stress → 4. automatische piloot-gedrag
Een voorbeeld:
1.Je nadert een deadline op werk en intussen wordt een collega ziek waardoor jij haar werk moet overnemen (prikkels)
→ 2. Je krijgt gedachten als ‘het lukt me weer niet om mijn werk af te krijgen’ ‘‘Ik ben geen goede moeder’ ‘Ik doe het niet goed’ (vervelende gedachten en gevoelens)
→ 3. Je spieren spannen zich aan en je ervaart een opgefokt gevoel (ervaren van stress)
→ 4. Je werkt tot laat door en haalt uiteindelijk een ongezonde afhaalmaaltijd - iets waarvan je je had voorgenomen om dit niet meer te doen (automatische piloot gedrag)
Je ziet dat er in korte tijd heel veel dingen gebeuren. En op al die dingen kun je inspelen om je stress te verminderen en gezondere keuzes te maken. Nu hoef je niet alles in 1 x te doen maar je kunt per situatie kiezen wat voor jou op dat moment werkt.
1. Verander je prikkels
Je kunt kiezen voor drastische maatregelen als veranderen van baan. Maar je kunt ook wat vaker in een rustige omgeving werken zoals thuis of ontspannen in een cafeetje of de bieb. Je kunt je omringen met groen en meer planten neerzetten of je kunt de snoeppot de deur uitdoen. Met prikkels bedoel ik niet alleen je uiterlijke omgeving maar ook je innerlijke: je darmflora, Want ook die kunnen je behoorlijk beïnvloeden en ook die kun je veranderen. Heel interessant vind ik, dus hier deel ik in andere blogs meer over.
2. Merk je vervelende gedachten en gevoelens op
Aan gedachten en gevoelens kun je niet zoveel veranderen. Die komen en gaan, of je dat nu wilt of niet. Je kunt het vergelijken met het weer. Soms rukt er een storm op en soms schijnt de zon. Soms drijven er wolken voorbij die lang blijven hangen en andere momenten gaan ze snel weer weg. Soms zijn ze donker en soms licht. Het weer is continu in verandering en je hebt er weinig invloed op, net als op je gedachten en gevoelens. Wat je wel kunt doen, is ruimte maken voor je gedachten en gevoelens; laat ze er zijn, merk ze op en ga er niet te veel mee aan de haal. Dat kun je leren doen door mindfulness technieken te gebruiken. Ook die deel ik met je.
3. Sta stil bij je stress beleving
Net zoals bij gedachten en gevoelens kun je stress de ruimte geven. Je kunt opmerken hoe gespannen je lijf is, hoe snel je gedachten voorbij komen en wat je allemaal van jezelf moet. Verder zijn er nog een aantal dingen die je kunt doen om je stress omlaag te brengen door bijvoorbeeld yoga, massages en voedingsupplementen.
4. Herken je automatische piloot - en doe het anders
Op het moment dat je jouw automatische piloot-gedrag herkent, kun je ervoor kiezen om de bekende weg in te ruilen voor een iets minder bekende weg. Als je dit maar vaak genoeg doet, zal ook dit een bekende weg worden, en daarmee leer je jezelf nieuw gedrag aan. En als je gewoontes eenmaal hebt aangeleerd, kun je die ook veel makkelijker uitvoeren wanneer je stress ervaart.
Keep it simple!
Een heleboel dingen dus waar je allemaal op kunt letten. Key point is dat je het stap voor stap aanpakt en klein begint. Wat mij opvalt is dat we de lat vaak erg hoog leggen. Hou het klein. Begin bij de kleinste verandering die je vandaag nog kunt doen. Zo is het ook veel haalbaarder en kun je je eerste succesje gelijk tellen (en vieren ;).
Read on
Wil je weten hoe ik ondanks een drukke agenda minder stress en een gezonder leven ervaar? Lees dan hier 5 concrete tips die bij mij goed werken. Wie weet helpt het jou ook!
Liefs,
Mariska